Hà An
Ngày 7/9, tại nhà triển lãm 93 Đinh Tiên Hoàng, Hà Nội khai mạc triển lãm ảnh “Trẻ em thời chiến”. Triển lãm được tổ chức nhân kỷ niệm 40 năm chiến thắng Điện Biên Phủ trên không, 60 năm thành lập ngành Xuất bản - In - Phát hành sách Việt Nam, 55 năm thành lập Nhà xuất bản Kim Đồng và ngay trước thềm ngày khai giảng năm học mới.
Với hơn 70 bức ảnh, triển lãm phản ánh chân thực và sinh động cuộc sống của trẻ em miền Bắc Việt Nam trong suốt thời gian chiến tranh chống Mỹ cứu nước. Hình ảnh trẻ em hàng ngày đi học phải đội mũ rơm tránh sát thương bom đạn, lớp học dưới hầm lũy, những buổi học ở nơi sơ tán, những buổi ôn bài ở cửa hầm… của một thời như được tái hiện lại trước mắt khán giả. Mặt khác, triển lãm cho thấy, trong hoàn cảnh khắc nghiệt của chiến tranh, những thiếu thốn khó khăn về vật chất, các em vẫn chăm ngoan, học giỏi, vẫn có những tấm gương ham học, thi đua làm người tốt việc tốt. Các em còn hăng hái tham gia lao động sản xuất từ đan nón, chăn trâu cắt cỏ,… bên những trang sách học sinh.
Một trong những hình ảnh của trẻ em thời chiến được trưng bày tại triển lãm. |
Đặc biệt, triển lãm "Trẻ em thời chiến" xuất hiện hình ảnh của cậu bé thần đồng thơ Trần Đăng Khoa thuở lên 9, lên 10. Có mặt tại buổi ra mắt triển lãm, nhà thơ Trần Đăng Khoa chia sẻ: “Tôi rất xúc động, thấy mình như sống lại cái thời trẻ con. Tôi nghe được âm thanh của bom đạn, cảm nhận được cái rét mướt của thời xưa trong những bức hình. Những hình ảnh đội mũ rơm, mặc quần áo vá đi học,… đến bây giờ không còn nữa. Trang phục của tôi trong bức ảnh vào loại tinh tươm nhất của thời chiến, cái thời mà bố mẹ lọc trong những quần áo cũ bỏ đi lấy những miếng vải lành để may đồ mới cho con cái. Em gái tôi mặc chiếc áo hai màu khác nhau là vì thế. Qua đó, có thể thấy, những năm tháng ấy vất vả gian khổ đến mức nào".
Bức ảnh "thần đồng thơ" Trần Đăng Khoa năm lên 9 tuổi. |
Thế nhưng, nhà thơ Trần Đăng Khoa cho biết, trong hoàn cảnh đó, trẻ em vẫn ham học, vươn lên, vẫn có những tấm gương người tốt việc tốt như Tứ Hồng mấy năm trời cõng bạn đi học, Nguyễn Ngọc Ký hay Hoa Xuân Tứ viết bằng chân. "Những câu chuyện đó âm vang suốt những năm tháng này và động viên chúng tôi vượt lên chiến tranh gian khổ. Chúng ta thấy bóng dáng của một thời đại đã đi qua, không thể nào trở lại. Đây cũng là thời kỳ đẹp nhất trong lịch sử, với những đứa trẻ hồn nhiên và rất đẹp. Những năm tháng đó đúng là như thế”, Trần Đăng Khoa nói.
Nhà thơ Trần Đăng Khoa chia sẻ những kỷ niệm về bức ảnh. |
Ông Nguyễn Đức Lợi, Tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam, cho biết: "Triển lãm dịp để chúng ta, đặc biệt, những trẻ em trong thời bình nhìn lại hơn 40 năm trước trẻ em ở miền Bắc đã học tập, lao động trong điều kiện chiến tranh khốc liệt như thế nào và chính các em cũng đã góp phần nhỏ bé của mình vào chiến thắng oanh liệt của dân tộc trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước".
Ảnh trưng bày trong triển lãm do Hãng tin truyền hình Nihon Denpa News - Nhật Bản, Thông tấn xã Việt Nam và báo Thiếu Niên Tiền Phong cung cấp. Trong khuôn khổ triển lãm, NXB Kim Đồng cũng trưng bày những cuốn sách xuất bản trong những năm 1964 - 1972. Dù điều kiện làm việc thiếu thốn, rất nhiều cuốn sách hay vẫn ra đời, tới tay các em thiếu nhi.
Triển lãm do Nhà xuất bản Kim Đồng phối hợp với Thông tấn xã Việt Nam, Công ty TNHH Truyền thông Tầm nhìn Á Châu tổ chức thực hiện. Triển lãm bắt đầu từ ngày 7/9 và kéo dài đến hết ngày 14/9 tại Nhà triển lãm 93 Đinh Tiên Hoàng, Hoàn Kiếm, Hà Nội.