Rich, Motoko -
Không chỉ là phần tiếp theo đơn thuần, cuốn sách mới của Donald McCaig - do St. Martin xuất bản - chính xác hơn là một Cuốn theo chiều gió được kể lại từ điểm nhìn của Rhett Butler. Donald McCaig vốn là tác giả xuất thân từ nghề chăn cừu ở Virginia. Trước đây, ông từng viết quảng cáo và đã xuất bản nhiều tiểu thuyết viết về Nội chiến Mỹ được giới phê bình đánh giá cao.
Với dung lượng nhỉnh hơn 400 trang, Rhett Butler’s People chỉ là một mẩu nhỏ so với bản chính hơn nghìn trang của Mitchell. Bối cảnh cuốn sách diễn ra từ 1843 đến 1874, dài hơn gần 2 thập kỷ so với Cuốn theo chiều gió. Độc giả sẽ được biết tường tận về quãng đời thơ ấu của Rhett Butler tại một nông trại, quan hệ của anh với cô gái điếm Belle Watling, những trải nghiệm của anh trong vai kẻ trốn chạy khỏi vùng đất phong tỏa ở Charleston, Bắc Carolina.
Trên hết, người đọc sẽ được khám phá những suy nghĩ diễn ra trong đầu óc Rhett khi anh gặp và tán tỉnh Scarlett O’Hara trong một trong những mối tình nổi tiếng nhất mọi thời đại.
Một cảnh trong phim Cuốn theo chiều gió. |
Xuất bản Rhett Butler’s People, St. Martin sẽ có cơ hội trang trải số tiền 4,5 triệu USD mà họ phải trả cho những người thừa kế di sản Mitchell để có tác quyền xuất bản cuốn sách. NXB cho rằng cuốn sách có triển vọng lớn về mặt thương mại. Họ lên kế hoạch in tới một triệu bản trong đợt phát hành đầu tiên.
Sinh thời, Margaret Mitchell đã kiên quyết từ chối những lời đề nghị viết phần tiếp theo của cuốn sách. Khi Scarlett, một Cuốn theo chiều gió II của Alexandra Ripley, ra mắt năm 1991, đó thực sự là một quả bom tấn với 6 triệu bản được bán ra. Nhưng Ripley phải hứng chịu những lời chỉ trích gay gắt. 5 năm trước đó, những người thừa kế di sản của Mitchell cũng đã không thể ngăn chặn được việc xuất bản cuốn tiểu thuyết hậu Cuốn theo chiều gió không chính thức của Alice Randall. Tác phẩm này viết theo lối nhại phong cách của Mitchell, được kể từ điểm nhìn của một người nô lệ - con bà vú Mammy, người bảo mẫu thương yêu của Scarlett.
Lần này, Paul Anderson Jr., một trong ba luật sư bảo hộ quyền lợi cho những người thừa kế di sản Mitchell, khẳng định: "Điều chúng tôi trông đợi nhất là một tác phẩm có chất lượng văn học cao, có giá trị, chứ không chỉ là một con gà đẻ trứng vàng".
Bản thân quá trình tìm kiếm tác giả xứng đáng làm người kế nhiệm Margaret Mitchell là cả một câu chuyện hấp dẫn. Khởi đầu năm 1995, khi Emma Tennant, tiểu thuyết gia người Anh, tác giả phần tiếp theo cuốn Kiêu hãnh và định kiến của Jane Austen, bắt đầu ký hợp đồng viết Cuốn theo chiều gió II.
Margaret Mitchell và Donald McCaig.
Bản hợp đồng này yêu cầu Tennant phải trung thành với giọng điệu, điểm nhìn và nhân vật của Mitchell. Tennant cũng không được phép đưa vào tác phẩm những trang viết đề cập đến vấn đề tình dục hoặc hôn nhân giữa những người đồng giới.
Tuy nhiên, bản thảo 575 trang của Tennant bị chê là quá nhiều chất Anh và vì thế bị NXB loại bỏ và cấm xuất bản vĩnh viễn.
Kẹt vì không tìm thấy tác giả thích hợp, NXB St. Martin và những người thừa kế đã tìm đến Pat Conroy, tiểu thuyết gia nổi tiếng với cuốn The Prince of Tides và từng viết lời giới thiệu cho Cuốn theo chiều gió trong lần tái bản kỷ niệm 60 năm ngày ra đời cuốn sách.
Những cuộc thương thảo hợp đồng đầy căng thẳng lại tiếp tục. Lo lắng trước việc các luật sư có thể hạn chế tự do của mình bằng những quy định như đã đề ra với Tennant, Conroy "rào trước" bằng câu nói đùa: ‘Tôi sẽ mở đầu cuốn sách bằng câu sau: ‘Làm tình xong, Rhett quay sang Ashley Wilkes và nói: ‘Ashley, tôi đã bao giờ kể với anh rằng bà tôi là một người da đen chưa nhỉ?".
Ông Anderson - con trai của vị luật sư có mặt trong cuộc thảo luận hợp đồng với Conroy - cho biết, NXB và đại diện của những người sở hữu tác quyền không bao giờ gây sức ép đối với nhà văn: "Mọi người đều hiểu rằng, không có tình huống nào trong cuộc họp thể hiện việc cấm đoán ông miêu tả quan hệ hôn nhân hoặc những cảnh sex đồng giới cả".
Nhưng theo trí nhớ của Conroy thì mọi việc lại diễn ra theo hướng ngược lại. Trong một cuộc phỏng vấn, nhà văn kể, các luật sư đã không ngừng ngăn ông viết về đề tài tình yêu, tình dục đồng giới hoặc không được để nhân vật Scarlett O’Hara phải chết. Cuối cùng, Conroy rút lui khỏi cuộc thảo luận vì ông sợ quyền tự do sáng tác của mình không được đảm bảo.
4 năm sau, Sally Richardson và giám đốc NXB St. Martin Hope Dellon lại bắt đầu tìm kiếm một ứng viên khác.
Một lần, Dellon bước vào một cửa hàng sách và nhìn thấy cuốn Jacob’s Ladder – một tiểu thuyết về Nội chiến của McCaig.
Bà hứng thú với cuốn sách và cho mời McCaig đến. McCaig cho biết, ông chưa từng đọc Cuốn theo chiều gió, nhưng khi đọc xong, ông thực sự bị mê hoặc. Ngay từ khi nhận được lời mời chấp bút viết phần 2 cuốn sách, nhà văn đã biết, ông sẽ kể câu chuyện của mình từ điểm nhìn của Rhett Butler. McCaig từ chối tiết lộ số tiền mà ông nhận được từ di sản Mitchell khi ký hợp đồng này.
Nhà văn dành ra 6 năm để nghiên cứu và viết. Ông đào xới tư liệu lịch sử và đến tận những con thuyền ở cảng Charleston để hình dung ra cảnh Rhett tìm cách thoát khỏi vòng phong tỏa của lực lượng hải quân trong cuộc nội chiến Bắc – Nam.
Anne, vợ ông, đã vạch ra một đề cương dài 100 trang ghi lại những chi tiết chính của Cuốn theo chiều gió. Nhờ đó, nhà văn có thể theo dõi dòng chảy của cuốn tiểu thuyết gốc.
Cuối cùng, cuốn sách cũng hoàn thành và được nộp cho luật sư và NXB.
Anderson cho biết, rút kinh nghiệm từ những hợp đồng trước với Tennant và Conroy, họ đã cố không can thiệp quá sâu vào nội dung tác phẩm.
McCaig nhất mực từ chối tiết lộ cốt truyện Rhett Butler’s People. Nhưng ông cho biết, tác phẩm mở đầu bằng cuộc đọ kiếm giữa Rhett và anh trai của Belle Watling, Shadrach.
Hà Linh trích dịch
(Nguồn: nytimes)