Nhà xuất bản Khoa học Xã hội vừa giới thiệu đến bạn đọc một trong số tác phẩm nổi tiếng của Hoàng Đạo Thúy. Sách bàn về chủ đề giáo dục. Chương đầu tiên tác giả có phần "Mấy lời thưa cùng bà mẹ". Theo tác giả, việc giáo dục không phải do thầy cô giáo mở đầu mà chính từ người mẹ. Ngay từ trong bụng mẹ, trẻ con trải qua thời kỳ thai giáo. Kết quả của quá trình này sẽ ảnh hưởng lâu dài, nhiều khi mang tính quyết định lên cả cuộc đời về sau của đứa con.
Bìa sách "Nghề thầy" của Hoàng Đạo Thúy. |
Quyển sách còn là sự nhìn nhận lại từ bên trong tâm hồn và giá trị tinh thần của người Việt, từ đó, tác giả nêu ra những phương pháp giáo dục đầy tính nhân bản, để rèn "đức, chí, thể, trí" ở một con người. Các phương pháp giáo dục nêu ra trong sách được chắt lọc từ việc kết hợp với lối giáo dục phối hợp Đông - Tây, kim - cổ. Ví dụ học từ tính thiện, phép tu thân của Khổng Mạnh, đến việc bú sữa mẹ, dạy trẻ bằng lao động tay chân trong thiên nhiên rộng lớn của triết gia J. J Rousseau...
Những đúc kết trong sách cho thấy việc giáo dục trẻ nhỏ cần phải có sự kết hợp giữa giáo dục gia đình và người thầy. Và mục đích của người thầy là: "đem lũ trẻ con người ta trao cho, mà rèn giũa sao cho nên người... gây được gia đình bền chặt, người dân tốt giúp được nước, người có tâm với thiên hạ, làm người biết đạo người, sống hợp với lẽ trời đất".
Sách xuất bản từ năm 1944 nên lối hành văn nhiều chỗ chỉ phù hợp với thời trước. Trong lần tái bản, nhóm biên tập Khai Tâm - đơn vị liên kết Nhà xuất bản Khoa học Xã hội - chỉnh sửa một vài từ vựng cho hợp với chính tả thời nay. Sách cũng được thêm chú giải để người đọc dễ hiểu hơn ý của người xưa dựa vào hai quyển từ điển: Hán Việt từ điển của Đào Duy Anh (bản của Trường Thi, 1957, viết tắt là HVTĐ) và Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học (Hoàng Phê chủ biên, bản năm 1992, viết tắt là TĐTV).
"Việc chú giải tất nhiên không thể hoàn toàn mà vẫn còn đôi chỗ chúng tôi muốn dành cho bạn đọc tự khám phá, làm cho việc đọc thêm phần hứng thú. Cuối cùng, chúng tôi mong quyển sách như lời gợi ý để bạn đọc trẻ thêm kiến thức thai giáo, lý luận, phương pháp nhằm hoàn thiện việc nuôi dạy con cháu trong gia đình", nhóm biên tập chia sẻ.
Tác giả Hoàng Đạo Thúy (1900-1994). Ông xuất thân trong một gia đình nhà Nho yêu nước. Cha của ông là Hoàng Đạo Thành - một chí sĩ của phong trào Duy Tân.
Hoàng Đạo Thúy lúc nhỏ theo học tại Trưởng Bưởi (Trường Chu Văn An, Hà Nội bây giờ). Sau đó, ông làm giáo viên tiểu học. Những năm 1940, ông là thành viên Ban biên tập báo Thanh Nghị, phụ trách các vấn đề giáo dục, văn hóa, hướng dẫn thanh thiếu niên theo phương pháp hướng đạo....
Năm 1949, Cục Thông tin Liên lạc ra đời trên cơ sở Phòng Thông tin Liên lạc được thành lập, Hoàng Đạo Thúy được bổ nhiệm giữ chức Cục trưởng đầu tiên. Ông tham gia chỉ đạo công tác thông tin trong nhiều chiến dịch quan trọng trong đó có Chiến dịch Biên Giới, Chiến dịch Điện Biên Phủ. Ông được xem là nhà giáo, nhà quản lý giáo dục, nhà hoạt động xã hội, nhà hoạt động chính trị, nhà quân sự và là một nhà văn, nhà nghiên cứu lịch sử văn hóa Hà Nội. Ông có nhiều tác phẩm thuộc nhiều lĩnh vực như: Hướng đạo sinh (1929), Bác Hai Bền (1941), Trai nước Nam làm gì? (1943), Nghề thầy (1944), Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội (1969), Phố phường Hà Nội xưa (1974)...
Thất Sơn