Jane Sullivan -
Vào một ngày Paris lạnh và hơi mưa, Ernest Hemingway bước vào một quán cà phê quen ở Place St Michel. Ông gọi một ly cà phê sữa, lấy giấy bút ra và bắt đầu viết câu chuyện về cậu bé ở Michigan. Các nhân vật trong truyện uống rượu khiến ông cũng thấy khát. Nhà văn gọi thêm một chai rượu rum St James. Rồi một cô gái xinh đẹp đến và ngồi vào chiếc bàn cạnh cửa sổ. Hemingway nhìn thấy cô gái. Ông hơi bối rối và có chút phấn khích. Nhà văn tiếp tục viết, gọi tiếp một chai St James và thỉnh thoảng lại nhìn trộm cô gái mỗi khi ông ngẩng đầu lên hoặc dừng lại để gọt bút chì.
Nhà văn chìm sâu hơn vào câu chuyện và lạc vào trong đó. Rồi ông kết thúc. Hemingway hiểu rằng, đó là một truyện ngắn hay. Ông thấm mệt và lấy làm buồn khi cô gái xinh đẹp không còn ở đó nữa.
Nhà văn Hemingway thường ngồi viết ở quán cà phê. Ảnh: AP. |
Tôi tự hỏi, liệu Hemingway có thể viết được câu chuyện hay như thế nếu như ông chỉ ngồi trong phòng làm việc của mình. Những nhà văn như Hemingway, Simone de Beauvoir và J. K. Rowling tìm đến quán cà phê để viết vì ngồi viết một mình trong phòng là quá lạnh lẽo và cô độc. De Beauvoir thường chọn cho mình một cái bàn gần lò sưởi. Rowling đến nay vẫn giữ thói quen viết ở quán cà phê, dù thu nhập của bà bây giờ tất nhiên là đủ để thanh toán hóa đơn hệ thống sưởi ấm ở nhà.
Tại Melbourne, thủ phủ cà phê của Australia, người ta tổ chức hẳn các đợt sáng tác tại quán cà phê. Trung tâm thơ ca Australia đã công bố chương trình "Cà phê thơ ca", nơi các nhà thơ tiêu biểu từ nhiều vùng khác nhau được chọn làm khách trong các quán cà phê tại thành phố trong vòng 6 tháng. Họ được cung cấp trà và cà phê miễn phí để sáng tác. Chương trình đã nhận được 100 đơn xin tham dự của các tác giả trên khắp Australia. Và mặc dù Mr. Tulk là quán cà phê chính được lựa chọn nhưng hiệu quả của sáng kiến này đã lan sang cả các hàng cà phê khác trong và ngoài thành phố.
De Beauvoir và chồng - nhà văn Jean Paul Sartre - tại một hàng cà phê. Ảnh tư liệu. |
Nhưng liệu quán cà phê có phải là một nơi quá ồn ào, nhộn nhạo để sáng tác? Liệu các nhà văn có bị phân tán? Đó chính là vấn đề chủ yếu. Nhưng nhiều nhà văn thực sự thích những nhân tố gây gián đoạn, kiểu như vai trò của cô gái xinh đẹp đối với Hemingway. Beauvoir cũng thường xuyên thoải mái, vui vẻ với các cô gái điếm tại quán Cafe de Flore.
Viết ở quán cà phê là một tiểu xảo ít tốn kém, Julia Cameron, tác giả cuốn The Right to Write, nói: "Với tôi, tiểu xảo ở đây chính là tìm được một nơi nào đó vừa đủ không khí bận rộn để viết vừa đủ thái độ tôn trọng lẫn nhau để mình vẫn có thể làm việc". Nghĩa là nhà văn cảm thấy mình là một phần của thế giới bận rộn chứ không bị cô lập.
Các nhà thơ trong chương trình "Cà phê thơ ca" ở Australia. Ảnh: The age. |
Bạn còn có thể sử dụng sức hấp dẫn của các quán cà phê để dụ mình ngồi vào bàn viết. Nhà văn Natalie Goldberg, tác giả cuốn Writing Down the Bones, chia sẻ kinh nghiệm. Bà lấy ví dụ, bạn đến một quán cà phê có món bánh chocolate rất ngon. Hôm sau bạn tự nhủ với mình rằng, nếu mình tiếp tục đến đó để viết, mình sẽ được ăn hai cái bánh. Cứ như vậy, nếu viết, bạn sẽ nhận được phần thưởng xứng đáng.
Bất cứ lúc nào nhìn thấy một người trẻ tuổi vào quán cà phê với một cuốn sổ, phổ biến hơn ngày nay là chiếc laptop, tôi đều hy vọng, mình đang được chứng kiến một Helen Garner hoặc Tim Winton tương lai. Tất nhiên là có thể họ chỉ vào đó để cập nhật thông tin trên Facebook. Nhưng ai mà biết được.
Hemingway đã làm được rất nhiều thứ tại quán cà phê ở Place St Michel. Ông không chỉ viết truyện ngắn mà còn viết cả một đoạn về việc sáng tác ở quán cà phê trong cuốn tiểu thuyết A Moveable Feast.
Hà Linh dịch
(Nguồn: The age)