Thanh Huyền
Le marché des amants (tạm dịch là Chợ tình) ghi lại mối quan hệ của cô với tay rapper Bruno Beausire, được biết đến với nghệ danh Doc Gynéco. Dày hơn 300 trang, với câu chuyện về thiên hướng thích quan hệ đồng giới của anh người tình, với những đoạn văn dài dằng dặc miêu tả cảnh làm tình trong thang máy, với những cuộc tranh cãi xem ai sẽ gọi điện cho ai - đây có thể là cuốn đầu tiên trong số 14 tác phẩm của Angot bị chôn vùi vì lời lẽ của các nhà phê bình.
Công cuộc vùi dập không thể nào kém tàn bạo hơn. Trên tạp chí Lire, nhà phê bình Christine Ferniot viết, Le marché des amants là "cuốn sách khô khan, đơn điệu, buồn tẻ... một thứ phim hạng B với soundtrack âm nhạc của Richard Clayderman". Còn Jérome Dupuis, trên Tuần báo L'Express nhận xét, tác phẩm "là một cuộn len dài rối rắm với những đoạn đối thoại vô nghĩa".
Nhà văn Christine Angot. Ảnh: Lemonde. |
Tuy nhiên - hoặc có thể - Doc Gynéco năm ngoái từng công khai ủng hộ ứng viên Nicolas Sarkozy trong cuộc bầu cử tổng thống, nên những nhận định về cuốn sách có anh làm nguyên mẫu ít nhiều mang màu sắc chính trị. Sau một bài phê "hết nước hết cái" trên tờ báo cánh tả Le Nouvel Observateur, tạp chí rất có ảnh hưởng với giới trí thức Telerama còn bồi thêm một bài không kém nặng nề. Cây bút phê bình của tờ này viết, Le marché des amants là "sự biên soạn tầm thường những đoạn hội thoại vớ vẩn".
"Cô ấy như bị xử theo lối hành hình linsơ [ 1]. Kiểu này cũng rất Pháp. Chúng ta dựng họ lên rồi đột nhiên đạp người ta xuống bùn đen", Christophe Ono-dit-Biot, biên tập viên văn hóa của tạp chí Le Point nhận xét về những ồn ào quanh trường hợp của Christine Angot.
Nhưng một số người cho rằng, nguồn gốc cơn giận dữ của giới phê bình đến những thành kiến tồn tại trong xã hội Pháp. Tên cuốn sách bắt nguồn từ câu nói phổ biến: "Trên chợ tình, một kẻ da đen thì ít giá trị hơn người da trắng". Jean-Pierre Boulé, giáo sư văn học đương đại Pháp tại Đại học Nottingham Trent cho rằng: "Phản ứng về cuốn sách rất dữ dội vì... những gì Angot đề cập đến thực sự gây sốc cho bầu không khí ôn hòa và hơi thủ cựu hiện nay tại Pháp".
Rapper Doc Gynéco được miêu tả là người tình của Angot trong cuốn sách. Ảnh: Lemonde. |
Phần lớn các ý kiến tranh luận về cuốn sách tập trung vào mối quan hệ giữa Doc Gynéco - một người da đen xuất thân từ tầng lớp ngoại ô nghèo khổ và một nhà văn trung lưu da trắng. Nhiều người coi đây là mối quan hệ không môn đăng hộ đối.
Philippe Lançon, nhà phê bình của tờ Libération giải thích: "Vấn đề ở cuốn sách mới nhất của Angot là điều cô nói chứ không phải cách cô nói".
Nằm trong số ít những người bênh vực Angot, Ono-dit-Biot khẳng định: "Rõ ràng là có một thứ cấm kỵ mà bạn không thể vượt qua. Bản thân Doc Gynéco là một người rất dễ thương. Dù hơi ủy mị một chút nhưng đây đúng là một câu chuyện tình yêu đẹp".
Một nhà phê bình khác nhận xét, cùng với những nhà văn khác như Annie Ernaux, Catherine Millet, Michel Houellebecq, Christine Angot đã "tạo ra những cuốn sách mà lâu nay văn đàn Pháp không có: viết hay, hài hước, mỉa mai, giọng kể hấp dẫn... Độc giả đang khát khao những tác phẩm như vậy".
Christine Angot, sinh năm 1959, được gọi là nữ hoàng của thể loại tự sự hư cấu nhưng cô kiên quyết phủ nhận cái mác này. Truyện của Angot thường mang nhiều chi tiết thực của cuộc đời nhà văn. Năm 1999, cô xuất bản cuốn L’Inceste kể về mối quan hệ xác thịt với cha mình trong suốt 10 năm và mối tình đồng tính với một người phụ nữ. Cuốn sách từng khiến nước Pháp xôn xao. Cô thậm chí còn viết hẳn một cuốn sách khám phá chính mình với các tên sách đầy khiêu khích Sujet Angot (Chủ thể Angot).
(Nguồn: Guardian)