Thất Sơn -
Ngày 16/9, tại Thư viện Khoa học Tổng hợp TP HCM, Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch phối hợp Ban điều hành dự án giáo dục giáo dục Sachhay.com tổ chức hội thảo: "Thực trạng và giải pháp phát triển văn hóa đọc ở Việt Nam".
Nhà văn Nguyên Ngọc có nhiều phát biểu tâm huyết tại hội thảo. |
Có gần 20 tên tuổi như: nhà văn Nguyên Ngọc, nhà nghiên cứu triết học Bùi Văn Nam Sơn, tiến sĩ Quách Thu Nguyệt, nhà nghiên cứu Inrasara, nhà sử học Nguyễn Khắc Thuần, nhà văn Ngô Thị Kim Cúc, dịch giả Nguyễn Lệ Chi, nhà báo Lý Trường Chiến... đóng góp tham luận cho hội thảo.
Ngay từ đầu chương trình, nhà văn Nguyên Ngọc có bài phát biểu ngắn gọn, phác thảo khá đầy đủ thực trạng lười đọc của không ít người. Từ chuyện dạy văn, học văn "vùi dập" tình yêu đọc sách trong nhà trường, đến chuyện số lượng phát hành sách ít ỏi so với đầu người, hay vai trò của gia đình, nhà trường trong phát triển thói quen đọc sách ở trẻ... được ông bàn lại với nhiều tâm huyết. "Khi con người chưa thấy đói sách thì không chịu được, khi đó mới thật sự có văn hóa đọc", Nguyên Ngọc chia sẻ.
Cùng chung ý kiến như thế, dịch giả Bùi Văn Nam Sơn cho rằng cần xây dựng văn hóa đọc từ tuổi thơ. Bùi Văn Nam Sơn lấy kinh nghiệm từ việc phát triển thói quen đọc sách ở Đức để rút ra kết luận: "Văn hóa đọc cần bắt đầu một cách bền bỉ ở cấp học cơ sở và phổ thông. Để tập cho chúng ta thói quen thích đọc, cần bớt những gì phải đọc". Theo ông, việc đọc ngày nay không chỉ gói gọn trong sách in mà còn cần được phổ cập rộng rãi hơn nữa với Internet, sách điện tử, các phương tiện nghe nhìn...
Cũng có ý kiến cho rằng, chính sự tấn công ồ ạt của mạng Internet và các loại hình nghe, nhìn... khiến thói quen đọc sách in dần bị "đè bẹp". Từ kinh nghiệm cá nhân, nhà báo Lý Trường Chiến góp ý: nếu mỗi người biết sắp xếp thời gian, chẳng hạn nghe nhạc ít đi một chút, bớt xem tivi một chút, dành ít nhất 30 phút một ngày cho việc đọc sách thì óc tư duy và vốn kiến thức sẽ ngày càng được bồi đắp.
Nhiều ý kiến tại hội thảo cho rằng nên có một "Ngày đọc sách Việt Nam" để cổ vũ, khuyến khích toàn xã hội quan tâm, chú ý tới việc đọc sách của bản thân, gia đình và cộng đồng.
Dù các vấn đề nêu ra tại hội thảo không mới, những ý kiến của đại biểu tham dự được xem là cần thiết để góp phần xây dựng "Chiến lược quốc gia về phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng" do Chính phủ đề xướng.
Nhà sử học Nguyễn Khắc Thuần phát biểu tại hội thảo. |
Đây là lần thứ ba, tổ chức SachHay.com tham gia tổ chức hội thảo xoay quanh văn hóa đọc. Hai chương trình trước đây với đề tài: "Người Việt có mê đọc sách" (vào năm 2008) và "Ngày đọc sách Việt Nam, tại sao không?" diễn ra tại Hội sách TP HCM lần 6 năm nay cũng đón nhận được nhiều phản hồi tốt từ bạn đọc cả nước.
Sắp tới, một hội thảo tương tự được tổ chức tại Hà Nội.
Trích dẫn vài tham luận tại hội thảo "Thực trạng và giải pháp phát triển văn hóa đọc ở Việt Nam": Nhà văn Nguyên Ngọc (Thành viên thường trực SáchHay.com) "Anh Bùi Văn Nam Sơn đã có lần kể với chúng ta việc trong kháng chiến chống Pháp, phải chạy tản cư hết sức vất vả nguy hiểm, vậy mà suốt 9 năm lang thang, mất hết bao nhiêu của cải, cha anh vẫn làm được một kỳ công: đến ngày trở về Hội An, ông vẫn còn giữ nguyên được cho các con toàn bộ tủ sách gia đình. Chính tủ sách ấy đã đưa anh vào con đường trở thành nhà nghiên cứu triết học uyên bác như ngày nay. Tôi muốn nói rằng ba tôi cũng vậy, cũng tản cư vất vả suốt 9 năm như vậy, và cũng giữ được cho anh chị em chúng tôi toàn bộ tủ sách gia đình... Chúng ta đã từng có một thời kỳ rất anh hùng về văn hóa như vậy, những người cha mẹ anh hùng về văn hóa như vậy. Tôi rất mong lần này chúng ta bàn với nhau một cách thiết thực làm thế nào để khôi phục lại được nếp sống gia đình tuyệt đẹp từng có đó". Tiến sĩ Quách Thu Nguyệt (Hiệu trưởng Trường Quản trị Cuộc đời LiMA, nguyên Giám đốc NXB Trẻ): "Thế giới có Ngày đọc sách 24/3. Ở Việt Nam, hàng năm thư viện và những người hoạt động trong ngành xuất bản có những hoạt động hướng đến ngày này nhưng quy mô gói gọn trong phạm vi ngành và chỉ một bộ phận ít người quan tâm. Năm 2010, nhân Hội sách TP HCM lần 6, đã có cuộc vận động lấy chữ ký từ dự án SachHay.com cho Ngày đọc sách Việt Nam với mong muốn hình thành ngày hội mang tầm quốc gia... Cuộc vận động rất cần thêm cú hích từ hai Bộ Thông tin Truyền thông, Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch cùng Hội Xuất bản Việt Nam". Nhà sử học Nguyễn Khắc Thuần (Trưởng khoa Việt Nam học - Đại học Bình Dương): "Từ rất nhiều thế kỷ nay, văn hóa đọc là một bộ phận cấu thành rất đáng quý của văn hóa Việt Nam. Học vấn cao đồng nghĩa với đọc nhiều. Sức thuyết phục của mỗi một con người được xác định là "nói có sách, mách có chứng". Đọc sách không chỉ đơn giản là tìm thú vui tao nhã mà thực sự là để nâng cao học vấn và nhận thức của mình". |