Tranh cát nghệ thuật do Công ty Vạn Thiên Sa sản xuất. |
Gặp Nguyễn Hữu Duy tại Nhà văn hóa Thanh niên TP HCM trong triển lãm tranh cát của Công ty Vạn Thiên Sa, chủ đề “Việt Nam đất nước anh hùng” (từ 23/4 đến 5/5), anh cho biết, mấy ngày nghỉ lễ vừa qua tranh thủ khăn gói đến tận đồi cát Nam Cương ở Phan Rang tìm màu mới. Nhưng "Chuyến này đi không tìm được gì, phải chịu khó tìm xa hơn nữa thì họa may...".
Nguyễn Hữu Duy tốt nghiệp 2 đại học chính quy chuyên ngành in (Đại học Sư phạm kỹ thuật) và quản trị kinh doanh (Đại học Kinh tế TP HCM). Ngay từ thời sinh viên, Duy đã mê kinh doanh, vừa học ở trường, vừa học cách buôn bán. "Bán cái gì miễn kiếm tiền chính đáng là được", anh chàng nói đùa. Tốt nghiệp, tìm được công việc ổn định ở Công ty Everon chuyên kinh doanh chăn, drap, gối nệm, "đùng một cái", Duy dành gần 10 ngày theo học lớp kỹ thuật làm tranh cát do nghệ nhân Ý Lan hướng dẫn.
Càng học, càng mê, học xong, Hữu Duy về nhà làm tranh bán thử, tranh đắt hàng, anh chàng quyết định thành lập công ty để giữ vững thương hiệu. Thế là tháng 8/2005, công ty tranh cát Vạn Thiên Sa ra đời.
Một trong những bức tranh cát nghệ thuật của Công ty Vạn Thiên Sa. |
Vẽ tranh cát có nhiều cái khó. Người nghệ nhân làm bức tranh chỉ với cái muỗng nhỏ. Tranh không có phác thảo trước nên đòi hỏi người thực hiện rất tập trung, khéo léo, sáng tạo, kiên trì đổ từng hạt cát từ dưới lên. Làm tranh cát, dù chỉ là một bức quà tặng thông thường cũng phải để cái tâm vào đấy. Nếu chỉ làm cho chóng xong, thành phẩm bức tranh sẽ vô hồn. Mà hạt cát lại vốn đỏng đảnh, đổ lệch một hạt nhỏ tí ti thì khoé mắt đang vui cũng trở thành buồn, khóe miệng đang mếu cũng trở nên tinh nghịch.
Nhưng việc khó nhất vẫn là đi tìm màu cát. Đến nay, Vạn Thiên Sa sở hữu 55 màu cát tự nhiên. Đó là kết quả của những ngày Hữu Duy và bè bạn rong ruổi khắp các nẻo đường, vùng biển, làng quê ở Vũng Tàu, Phan Thiết, Nha Trang, Đà Nẵng, Huế... Trong những chuyến đi xa, anh không bỏ sót dịp nào để quan sát, nhìn ngắm những đồi cát, mỏm cát doi ra biển. Đôi khi trên cả một đồi cát vàng, đồi cát trắng, chỉ có một góc nhỏ cát sậm lại, hay biến màu thì biết ngay đó là cát quý, hiếm, phải rất lâu năm thiên nhiên mới tái tạo được. Thế là xúc lấy, mang về như bắt được vàng, rồi phơi nắng, đãi lọc lấy ra sa khoáng vẽ tranh. Nhiều khi mang cả bao về, lọc lại chỉ còn 1-2 chén.
Những hạt cát mà Hữu Duy và bạn bè tìm kiếm được đều là những hạt cát mang màu sắc nguyên sơ nhất: đen huyền óng ánh, nâu vàng thô mộc, trắng tinh khiết, vàng cam rực rỡ, rồi gạch tôm, xám, màu rêu, gạch son... 55 màu cát là những chặng hành trình dài rong ruổi mà đôi khi tiền mất tật mang vì té đồi, té suối, bị côn trùng độc cắn đốt, mà đôi khi cũng chẳng có cát dùng được để mang về.
Tiềm năng phát triển tranh cát ở Việt Nam rất lớn, nhưng hiện nay công ty sản xuất tranh cát rất hiếm. Cả nước chỉ có công ty tranh cát của nghệ nhân Ý Lan, người đầu tiên khơi dòng nghệ thuật tranh cát tại Việt Nam, và Công ty Vạn Thiên Sa dám "tả xung hữu đột" ở các mặt hàng tranh cát từ tranh nghệ thuật (chân dung, phong cảnh...) đến tranh quà tặng, logo công ty...
Tuổi đời của tranh cát Việt Nam vẫn còn non trẻ, thế nhưng chúng đang và tiếp tục hấp dẫn người tiêu dùng các nước: Anh, New Zealand, Đức, Mỹ, Nhật, Singapore... Theo anh Nguyễn Hữu Duy, tranh cát Việt Nam luôn hút hàng vì tinh xảo, đề tài đa dạng, đậm bản sắc dân tộc, và đặc biệt là màu cát thật, nguyên sơ, không hề nhuộm như ở một vài nước khác.
Nguyễn Hữu Duy bên bức tranh cát 2 mặt nặng 55 kg. Ảnh: H.D. |
30 tuổi, còn "phòng không", chỉ có niềm đam mê đi tìm cát và kinh doanh tranh cát, Nguyễn Hữu Duy khẳng định, dù khó khăn anh vẫn tiếp tục hành trình đi tìm những hạt cát màu mới để tranh thêm sống động và độc đáo. Mong ước của anh là tranh cát Việt được người trong nước ưa chuộng và vươn xa hơn trên thị trường quốc tế.
Niềm tự hào hiện nay của anh chàng giám đốc trẻ tuổi là bức tranh cát 2 mặt: Vũ khúc đêm trăng - Bình minh trên sông, do anh và một vài nghệ nhân của công ty thực hiện. Bức tranh cát hai mặt này có chiều dài 120 cm, cao 45 cm, dày 5 cm, cân nặng 55 kg hiện trưng bày ở triển lãm Nhà văn hóa Thanh niên. Ngày 14/5, bức tranh được đưa về Công viên văn hóa Đầm Sen tham gia Ngày hội kỷ lục gia Việt Nam, và dự kiến được bán đấu giá ủng hộ quỹ từ thiện với giá khởi điểm 30 triệu đồng.
Anh Vân