Tại buổi họp báo sáng 18/8 về kế hoạch triển lãm bức tranh ở Hà Nội, nhiều nhà báo thắc mắc về thông tin ban lãnh đạo tỉnh Ninh Bình phản đối việc thực hiện bức tranh “Cội xưa”. Anh Đinh Trung Kiên, đại diện công ty Cội Xưa, cho biết: “Thông tin này không chính xác”.
Các nghệ nhân ở làng nghề thêu ren truyền thống Văn Lâm, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình trong thời gian thực hiện bức tranh. |
Còn về kinh phí, có tin đồn công ty nợ tiền lương của nghệ nhân và đến nay vẫn chưa giải quyết xong. Chị Phạm Thị Hoài, Giám đốc công ty Cội Xưa và là họa sĩ chính của bức tranh, phản bác: “Tôi thừa nhận từng nợ tiền các nghệ nhân, nhưng hiện nay đã thanh toán hết. Bức tranh thêu này không phải chỉ mình tôi làm nên mà cả những người bạn của tôi, những người dân làng nghề ở quê hương tôi, đều gửi gắm tình cảm vào trong đó”.
Chị Hoài giải thích thêm: “Khi mới manh nha thực hiện thì mọi thứ đều rất mơ hồ. Bức tranh quá lớn. Nếu khi vẽ tranh không ưng ý chúng ta có thể dùng bút sửa lại, còn đây là thêu tranh, mỗi ngày một người thợ chỉ làm được một bàn tay, nếu thêu sai thì phải cắt đi thêu lại, sửa còn khó hơn làm mới”.
“Bức tranh hơn 170 mét vuông, chưa ai làm bao giờ, lúc bắt đầu tôi cũng băn khoăn liệu có làm được hay không. Đấy là chưa nói về khó khăn kinh phí. Hầu hết chúng tôi đều còn trẻ, mới hơn 20 tuổi, chưa từng làm một việc lớn như thế”, chị Hoài tâm sự. “Còn những người nông dân suốt ngày miệt mài với đồng lúa, bàn tay thô ráp, chính là những nghệ nhân dệt nên bức tranh. Đó là ý nghĩa tôi muốn truyền tải”.
Chị Phạm Thị Hoài (trái) bên bản phác thảo hoàn chỉnh của bức "Cội xưa". |
Chị Hoài cũng khẳng định, lịch sử được tái hiện trong bức tranh đều xuất phát từ nghiên cứu thực tiễn. "Lúc mới bắt đầu, tôi đã nhờ bác Đặng Công Nga, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Ninh Bình, hướng dẫn tìm hiểu tư liệu. Hình ảnh núi sông, cầu Đông, cầu Dền, tôi không bịa đặt mà lấy từ tư liệu của thời Nguyễn khắc lại. Hơn 10 phác thảo đã được đưa ra. Cuối cùng, tôi chọn phác thảo này để thể hiện những bức tường thành vững chắc bảo vệ độc lập dân tộc, đồng thời cũng là hình ảnh phong cảnh sơn thủy hữu tình".
Trong quá trình thực hiện, công ty và làng nghề Văn Lâm không nhận được hỗ trợ tài chính từ ban tổ chức đại lễ hay lãnh đạo tỉnh Ninh Bình. Mặc dù vậy, họ vẫn cố gắng vượt qua khó khăn về kinh phí và nhân công, kịp hoàn thành bức tranh thêu lớn nhất Việt Nam mang tặng cho Hà Nội nhân dịp đại lễ.
Nhà Hà Nội học Nguyễn Vĩnh Phúc cho biết: “Ban tổ chức đại lễ không chi cho một xu nào cả. Khác với các hoạt động chào mừng khác được hỗ trợ hàng chục tỷ đồng, những người thực hiện bức Cội xưa phải tự bỏ tiền túi ra. Vì thế, làm được bức tranh là phải có tấm lòng tâm huyết thực sự, chứ không vì mục đích nào khác. Tôi và ban giám khảo giải Bùi Xuân Phái đang cân nhắc trao giải cho Cội xưa vì giá trị nghệ thuật của bức tranh”.
Các nghệ nhân trình diễn thêu tay trong một buổi giới thiệu kế hoạch thực hiện bức tranh ở Ninh Bình. |
“Ban đầu công ty cũng có ý nhờ sự trợ giúp của tỉnh Ninh Bình, nhưng tỉnh không đồng ý, với lý do nếu tỉnh trợ giúp thì là quà của tỉnh chứ không phải của làng nghề này”, ông Nguyễn Đỗ Bảo, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Hà Nội, phát biểu. “Theo tôi, quà của tỉnh hay của nhóm Cội Xưa, của làng nghề hay của cá nhân ông X, ông Y nào đó đều đáng quý chứ sao. Tôi thấy có nhiều thông tin về bức tranh trái chiều và hơi ác ý”.
Cội xưa có kích thước 5,5 x 31 m, diện tích phần tranh chính là 170,5 m2, khi hoàn thành có trọng lượng khoảng 1,2 tấn, sau khi đóng khung có thể nặng đến hơn 10 tấn. Bức tranh được trưng bày Hà Nội trong thời gian từ 25/8 đến 29/8 tại Cung Văn hóa Hữu Nghị. Buổi khai mạc diễn ra tối 25/8.
Pham Mi Ly