Ngày 4/5, các nghệ sĩ tiêu biểu của điện ảnh Việt Nam: Đặng Nhật Minh, Hải Ninh, Lương Đức, Vương Đức, Hà Bắc, Phạm Minh Trí, Vũ Xuân Hưng, Lý Thái Dũng, Đinh Trọng Tuấn... (Hà Nội) và Huy Thành, Trà Giang, Vinh Sơn, Đào Bá Sơn... (TP HCM) đã ký vào kiến nghị gửi lên Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch.
Theo đạo diễn - NSND Đặng Nhật Minh, ông Đặng Xuân Hải được toàn thể hội viên tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Hội điện ảnh - người đại diện cho điện ảnh Việt Nam trong đó có rất nhiều NSND, NSƯT - thì cũng xứng đáng với danh hiệu NSND. Nhà làm phim chiến tranh nổi tiếng cho biết, ông không muốn đưa ra ý kiến về khiếu nại của các đạo diễn, quay phim của hãng phim Quân đội nhưng cá nhân ông cho rằng, càng nhiều người được giải thì càng mừng. “Tôi giờ đã về hưu, không quan tâm tới việc tiêu chí xét giải phải thế nào. Nhưng tôi nghĩ, một người như ông Hải không được xét duyệt giải thưởng Nhà nước và NSND là một thiệt thòi” - đạo diễn Bao giờ cho đến tháng mười chia sẻ.
Ông Đặng Xuân Hải những ngày trong quân ngũ. |
Chiều 4/5, đơn kiến nghị của các nghệ sĩ Hội Điện ảnh được gửi tới Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch kèm với giấy xác nhận của đại tá Đặng Trọng Cửu và nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu - nguyên Chính ủy viên kiêm Trung đoàn trưởng Trung đoàn 9. Giấy xác nhận của đại tá Đặng Trọng Cửu viết: “Thời gian chống Mỹ, tôi công tác và chiến đấu ở quân khu Trị Thiên từ tháng 6/1967 - 10/1975. Tôi xác nhận đồng chí Đặng Xuân Hải vào chiến trường Trị Thiên - Huế từ đầu năm 1964 công tác chiến đấu liên tục đến khi bị thương (5/1968). Chiến dịch Mậu Thân, đồng chí Hải tham gia chiến đấu cùng D1.E6 quân khu đánh vào nội thành Huế, quay được một số cảnh quay: chiến đấu trong đường phố cửa chính Tây, trong trung tâm thành nội, sân bay và bắt tù binh Mỹ... Những tư liệu trên đã sử dụng trong phim Vài hình ảnh chiến thắng mùa xuân 1968 và kết thúc chiến dịch đồng chí Hải được tặng thưởng huân chương chiến công hạng Ba. Đồng chí Hải là quay phim chính đóng góp được nhiều tư liệu cho quân khu”.
Trong thư tay, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu cũng xác nhận: “Năm 1968, Trung đoàn 9 cùng Trung đoàn 6 trực tiếp tham gia chiến dịch Mậu Thân. Cả hai Trung đoàn đã tác chiến và giữ liên tục 25 ngày đêm ở cố đô Huế. Đồng chí Hải có mặt trực tiếp quay phim chiến đấu ngay từ khi nổ súng tấn công vào cố đô Huế và quay được cả lá cờ ta khi cắm lên Phu Văn Lâu. Việc đồng chí Hải tham gia chiến đấu và quay phim chiến đấu những năm tháng ở Huế là đúng. Đề nghị trên xem xét phong tặng danh hiệu NSND cho đồng chí Hải”.
Ông Đặng Xuân Hải - Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam - hiện chưa có tên trong danh sách đề xuất phong tặng Giải thưởng Nhà nước, NSND do gặp phải nhiều ý kiến không đồng thuận. Theo đơn khiếu nại của ông Trần Hinh - đại tá, nguyên đạo diễn Xưởng phim Quân đội, hiện phụ trách khoa sau đại học của Đại học Sân khấu Điện ảnh và ông Doãn Huyến - thiếu tá, nguyên quay phim của Xưởng phim Quân đội, ông Hải thiếu so với tiêu chuẩn (chỉ có hai Bông Sen Bạc trong khi tiêu chuẩn là hai giải Vàng quốc gia hoặc quốc tế) và có biểu hiện khai man công lao khi tự nhận mình là đạo diễn phim Mùa xuân toàn thắng.
Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch đã yêu cầu Hội đồng cơ sở giải trình về vấn đề này. Trong đơn giải trình ngày 3/5, Hội Điện ảnh Việt Nam cho rằng, ông Hải là đạo diễn Mùa xuân toàn thắng và hai bộ phim của ông Hải chỉ được Bông Sen Bạc nhưng là các phim tầm cỡ, có ý nghĩa. Trong trường hợp hồ sơ của ông Hải không được thông qua do không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn như quy định, Hội đề nghị đặc cách danh hiệu và giải thưởng đối với Chủ tịch Hội Đặng Xuân Hải.
Huy Phạm