Pride & Prejudice, tình yêu chiến thắng kiêu hãnh và định kiến

Kiêu hãnh và Định kiến là tác phẩm văn học kinh điển do nữ văn sĩ Jane Austen sáng tác. Đúng hai thế kỷ đã trôi qua kể từ lần xuất bản đầu tiên năm 1813, đây vẫn luôn là sách gối đầu giường của nhiều thế hệ phụ nữ. Người ta vẫn thấy tên cuốn sách trong các bảng xếp hạng những tác phẩm văn học xuất sắc của mọi thời đại.

Cuốn tiểu thuyết đã nhiều lần được đưa lên màn ảnh, trong đó đáng kể nhất là phiên bản chuyển thể năm 1995 của đài BBC và phiên bản chuyển thể điện ảnh năm 2005. Nếu phiên bản truyền hình cực kỳ thành công, để lại ảnh hưởng sâu rộng trong văn hóa đại chúng thì phiên bản năm 2005 với diễn xuất của Keira Knightley cũng được giới phê bình nhiệt liệt tán dương và được giới trẻ đặc biệt yêu thích.

Cảnh mở đầu của Pride & Prejudice đưa khán giả theo chân Elizabeth Bennet (Lizzie) đến làm quen với gia đình đông vui của cô. Đó là một buổi sáng hứng khởi với tin mới nhất đang làm xôn xao cả cộng đồng dân cư - Một quý ông giàu có và độc thân mới chuyển đến vùng. Quý ông ấy chính là ngài Bingley với lợi tức 5.000 bảng Anh một năm. Cùng đi với ngài là quý ông Darcy, thậm chí còn giàu có hơn với lợi tức 10.000 bảng một năm và là một trong 400 nhân vật giàu nhất vương quốc Anh.

Nhà Bennet có năm người con gái chưa chồng. Điền trang của họ, theo luật pháp, chỉ được truyền cho người nam. Điều này đồng nghĩa với việc khi ông Bennet chết đi, họ sẽ bị đuổi ra khỏi nhà và hoàn toàn trắng tay. Chính nguy cơ đó khiến bà Bennet không có mong muốn gì hơn là gả được con gái vào chỗ giàu sang hòng nhờ cậy sau này.

Nếu ngài Bingley nhanh chóng phải lòng cô chị cả Jane xinh đẹp thì cuộc chạm trán đầu tiên giữa ngài Darcy và Lizzie hoàn toàn không suôn sẻ. Darcy kiêu hãnh và khép kín, anh có sự khinh bỉ sâu sắc với tầng lớp trung lưu luôn tìm cách len lỏi tiếp cận với giới giàu sang nhằm chuộc lợi. Trớ trêu thay, hầu hết người thân cận của Lizzie là như vậy.

Bà Bennet sẵn sàng tâng bốc con gái mình và chê con gái người khác để gây ấn tượng với Bingley. Những cô em gái của Lizzie thì luôn cười như điên mỗi khi thấy đàn ông và sẵn sàng làm đủ mọi chuyện mất mặt để gây chú ý. Người anh họ Collins lại luôn khúm nụm và quỵ lụy trước giàu sang và tiền bạc, chực tung ra những lời nịnh bợ được chuẩn bị trước để tìm đường tiến thân.

Lizzie cũng ngay lập tức cảm thấy ác cảm với Darcy. Cô thông minh, hiểu biết hơn người nhưng thường có khuynh hướng đánh giá người khác dựa trên những ấn tượng đầu tiên. Sẵn ấn tượng không tốt về Darcy, lại được nghe lời những người khác nói xấu về anh, Lizzie ghét cay ghét đắng Darcy. Cả Darcy và Lizzie đều là những người tốt bụng và cao quý nhưng đều mang nặng "kiêu hãnh và định kiến" của giai cấp mình khi đánh giá người khác.

Suốt bộ phim là những cuộc đối đầu căng thẳng, những cuộc đấu khẩu thông minh và ý nhị của chàng và nàng. Tuy nhiên, thời gian dần trôi, họ dần nhận ra mình đã bị thu hút bởi người kia từ lúc nào không hay...

Vai diễn quan trọng nhất của bộ phim, nàng Lizzie bướng bỉnh và thông minh được giao cho diễn viên Keira Knightley. Ngoài đời cô hâm mộ các tác phẩm của Jane Austen từ khi lên bảy nên rất hiểu nhân vật của mình. Keira Knightley có gương mặt sáng cá tính với đôi mặt to tròn và chiếc cổ thon thả. Thoát khỏi cái bóng quá lớn của Jennifer Ehle trong phiên bản kinh điển năm 1995, Keira Knightley đem đến sự trẻ trung, tươi mới và nét dễ thương cho nhân vật.

Ngài Darcy, nhân vật được nhiều tạp chí danh tiếng bầu chọn là người đàn ông trong mơ của mọi phụ nữ, do Matthew Macfadyen thể hiện. Gương mặt đẹp và đôi mắt biết nói của anh đã chinh phục được nhiều khán giả nữ. Keira Knightley cùng Matthew Macfadyen tạo nên một cặp sống động và nhiều năng lượng hơn những bản chuyển thể trước. Ngay cả những người hâm mộ trung thành với nguyên tác cũng khó có thể đòi hỏi một cặp xứng đôi vừa lứa hơn.

Pride & Prejudice cũng ghi điểm với khán giả nhờ khung cảnh đồng quê nước Anh đẹp lộng lẫy mơ màng. Khán giả sẽ ngây ngất chiêm ngưỡng những tòa lâu đài cổ kính, những cánh rừng sáng bừng lên trong nắng, những buổi sớm tinh mơ, cỏ đẫm hơi sương hay cảnh đàn thiên nga chao liệng, đập cánh xuống mặt hồ. Bộ phim có những khung cảnh thật đáng nhớ như cảnh Lizzie nằm ngủ trên xe ngựa, bóng nắng lặng lẽ đi qua trên đôi mắt đẹp với hàng mi rậm nhắm nghiền. Một cảnh đáng nhớ khác là khi Lizzie đứng sững trên mỏm đá cao nhất, nhìn ra xung quanh cảnh núi non hùng vĩ, váy áo tung bay cuồn cuộn theo gió.

Trong một cảnh quay rất sáng tạo, Lizzie đứng lặng lẽ trong phòng, chìm đắm trong suy nghĩ. Đằng sau nàng, vị trí ánh nắng dịch chuyển từ trái sang phải rồi biến mất, không gian thẫm lại, rồi một bên má nàng bỗng hồng lên ánh lửa. Đó là một sự sắp đặt khéo léo diễn tả bước đi của thời gian chuyển dần từ ngày sang đêm.

Khác với phiên bản truyền hình đặt bối cảnh vào đầu thế kỷ 19, phiên bản điện ảnh năm 2005 lùi sâu hơn nữa vào quá khứ - cuối thế kỷ 18. Câu chuyện trong Pride & Prejudice của đạo diễn Joe Wright diễn ra vào năm 1797, thời điểm Jane Austen đưa ra những nét phác thảo đầu tiên của cuốn tiểu thuyết nổi tiếng sau này.

Chính lựa chọn ấy đưa đến cho bộ phim sự khác biệt rõ rệt về mặt hình ảnh so với những bản chuyển thể khác. Khán giả sẽ không phải nhẫn nại với kiểu thời trang Empire Silhouette với phần eo được thắt ngay dưới ngực, lớp vải lòa xòa để thõng xuống ôm lấy phần bụng giống những chiếc váy bầu hiện tại. Trang phục trong phiên bản chuyển thể 2005 là váy dài tha thướt với phần eo tự nhiên. Những chiếc váy trắng tinh khôi, những chiếc mũ trùm đầu điệu đà càng tôn lên sự nữ tính của các diễn viên.

Pride & Prejudice không hề kiềm chế trong việc quyến rũ khán giả bằng tiếng đàn dương cầm ngọt ngào khẽ vang lên suốt bộ phim. Tất cả từ âm thanh đến hình ảnh đều đem đến sự hài lòng cho những người yêu thích những gì thanh lịch và cổ điển.

Pride & Prejudice đưa khán giả đến "những ngày xưa cũ tốt lành" khi đàn ông thực sự là những quý ông đáng trọng, còn đàn bà thì cao quý, thông minh và trọng danh dự. Đó là một câu chuyện tình yêu không chỉ đem đến vị say sưa, mê đắm mà còn khiến ngưỡng mộ, nể phục.

Anh Trâm

• Nhà văn trinh thám viết tiếp ‘Kiêu hãnh và định kiến’
• Những màn cầu hôn lãng mạn nhất trên màn ảnh