- Anh nhận xét thế nào về những ca sĩ đang kiên nhẫn đi theo con đường của anh?
- Tôi cũng có nghe nói nhiều đến điều này và để ý, nhưng thực ra có nhiều người không đến nỗi bị gọi là bản sao. Đến vĩ nhân còn chịu ảnh hưởng người đi trước. Mỗi ca sĩ mới khởi đầu đều cố gắng tìm một hình tượng thành công để học hỏi, điều đó hoàn toàn dễ hiểu. Tôi cũng khởi đầu như vậy, nhưng lúc đó tôi thuận lợi hơn là học hỏi và bắt chước ca sĩ nước ngoài nên không bị đánh giá.
Học hỏi và chọn lọc cái hay, để từ đó tìm ra thế mạnh và khẳng định phong cách riêng cho mình, điều đó không đơn giản nhưng cần thời gian và sự thông minh. Còn nếu mãi mãi là bản sao, thì người nghe cứ đi tìm bản chính là điều hiển nhiên rồi. Ngày còn ở Việt Nam, tôi cứ nghĩ hát nhạc Mỹ càng giống người Mỹ thì càng hay, nhưng sang đấy rồi thì thấy như thế giống… thằng hề. Ở Mỹ người ta chuộng sự đặc biệt.
- Giọng hát của anh không phải không có nhược điểm, ví dụ như cách phát âm chẳng hạn, nhưng anh đã khéo léo biến thành dấu ấn cá nhân. Anh nghĩ sao khi nhiều ca sĩ trẻ không có tật lại cố bắt chước nhược điểm đó của anh?
- Tôi hát nhạc Mỹ từ bé nên đọc và hát rất hay nuốt âm, vì thế xem ra đọc và hát tiếng Việt không chuẩn, không tròn trịa lắm. Ai chẳng có nhược điểm nên ca sĩ trẻ phải rất cẩn thận. Họ phải nhìn ra được nhược điểm và tránh chứ không thể dập khuôn cả sự thiếu sót được.
Tôi nghe nhạc nước ngoài từ bé, chủ yếu là nhạc Mỹ, đủ các thể loại từ jazz đến đồng quê. Thuận lợi là gia đình tôi đều sinh hoạt văn nghệ và có nhóm nhạc riêng. Tôi không bỏ một thể loại nào, miễn là tìm được một bài nhạc hay. Tôi hát nhạc Tây như một bản sao từ năm 11 tuổi và học hỏi cách lấy hơi nhả chữ kiểu Mỹ. Sau một thời gian chỉ hát nhạc Mỹ, tôi mới quay trở lại nhạc Việt Nam. Tôi đã học rất nhiều thày là những giọng ca Mỹ để có được cách xử lý và cảm âm nhạc phù hợp với tân nhạc Việt Nam. Tân nhạc Việt hay còn gọi là nhạc tiền chiến đều là những tác phẩm ảnh hưởng nặng nề nhạc nước ngoài. Tôi cho rằng mình đã tìm đúng thày trước khi khẳng định được phong cách của mình. Tôi thấy mình giống Trương Vô Kỵ, cũng tôn một bức tượng đá làm thày. Nhưng ở đời là vậy, học được ai cái gì thì mình cũng là trò người ta rồi.
Ca sĩ Tuấn Ngọc. Ảnh: Phạm Hồng Phúc. |
- Tân nhạc Việt Nam đã góp gì trong việc khẳng định vị trí và đẳng cấp cho giọng hát Tuấn Ngọc?
- Tôi yêu thích dòng nhạc tiền chiến, thực sự thích và hiểu những cảm xúc của bài hát. Các tác giả thuộc dòng tân nhạc và nhạc lãng mạn sau này có thế mạnh về ca từ, rất đẹp và sâu sắc nên tôi tìm thấy bản thân mình trong mỗi ca khúc. Ngay từ bé, bài nào tôi phải thích thì mới hát và sau này cũng vậy. Mình phải là mình trước hết. Nhưng phải công bằng mà nhận xét, nhạc Việt của chúng ta vẫn chú ý quá nhiều đến giai điệu mà còn thiếu nhiều về tiết tấu.
- Trong sự biến chuyển cấp tiến của âm nhạc, vậy mà anh vẫn ung dung và ở trên đỉnh cao không lay chuyển. Nhờ yếu tố nào vậy?
- Cũng phải vừa làm vừa để ý đến người nghe cả đấy. Nghề hát cũng là một nghề nhiều cảm xúc, hát không người nghe thì chẳng bằng độc thoại à? Như ông Van Gogh, cả đời vẽ tranh mà không được ai chú ý, phải sống cô đơn cả đời, đâu có biết hậu thế sau này ngưỡng mộ đâu. Tôi rất mê nhạc jazz, nhưng nhạc jazz càng đỉnh cao càng xa với quần chúng. Có những sở thích là của riêng mình nhưng cũng phải biết cái gì dành cho người nghe.
- Khi ở vị trí của một thần tượng, chiều chuộng khán giả đối với anh còn bao nhiêu phần quan trọng?
- Người nổi tiếng có vai trò quan trọng, phải hướng dẫn khán giả chứ không nên đua theo và chiều chuộng khán giả được. Khán giả chỉ là những người thưởng lãm, không có thời giờ để học hỏi hay nghiên cứu âm nhạc đâu. Người làm nghệ thuật, nhất là những người được ngưỡng mộ, theo tôi phải nên học hỏi nhiều hơn để giúp công chúng nhìn thấy những sự phát triển đi lên.
- Cho nên cũng như anh nói, tại Việt Nam, Mỹ Linh là một người làm được điều này. Cô ấy phủ nhận thành công và thuyết phục được công chúng đến với một Mỹ Linh thuộc miền âm nhạc mới. Vì sao anh nói thế?
- Mỹ Linh là một giọng hát xuất sắc. Tôi thích giọng hát và cách làm việc của cô ấy. Mỹ Linh hát sang trọng và trân trọng ca từ. Nghe và nhìn Mỹ Linh làm việc, tôi thấy cô ấy bộc lộ một giọng hát có văn hóa. Nghe đâu đời sống của Linh cũng rất chuẩn mực.
- Trong những lần về nước, anh có hay tìm đến các chương trình ca nhạc để nhìn nhận đời sống âm nhạc trong nước?
- Tôi không thích ra ngoài nhiều, về nước thường tranh thủ đi du lịch khắp nơi, đó là sở thích riêng của cả gia đình. Nếu đi nghe nhạc, tôi thích đến phòng trà 2B của ca sĩ Mỹ Hạnh. Tuy vậy, tôi không cảm thấy thoải mái lắm khi lần nào cũng bị lôi lên hát.
- Tại phòng trà Văn nghệ của bố vợ anh, ca sĩ Tùng Dương đã nhìn thấy anh ngồi nghe từ đầu đến cuối. Anh nhận xét gì về giọng hát này?
- Tùng Dương là ca sĩ trẻ giỏi nhất trong số những người tôi đã gặp. Ở tuổi của Dương mà đã bộc lộ những cá tính, thích làm khác mọi người, đáng quý lắm. Cậu ấy đã là một nghệ sĩ đặc biệt, hoàn toàn độc lập không giống ai. Điều tối quan trọng ở Dương, là cậu ấy cần thêm thời gian để biết tiết chế cảm xúc riêng.
- Lần trở về này, anh xuất hiện cũng rất ít dù thời gian ở lại khá dài. Mục tiêu của anh là gì?
- Ngay từ lần về nước đầu tiên năm 1992, tôi vẫn nghĩ khán giả của mình chỉ tương đối thôi, không nhiều và không bao giờ bằng các ca sĩ nhạc pop đương thời. Tuy vậy tôi vẫn mong mỏi những lần được đứng trên quê hương và hát. Lần trở về này, tôi có nhiều cơ hội được hát trên những sân khấu sang trọng và đàng hoàng, đó là quá đủ. Trước đây tôi muốn hát song vẫn phải thận trọng tìm ban nhạc và người tổ chức tốt. Bây giờ tôi đã hoàn toàn tâm phục với nhạc sĩ Hoài Sa và ban nhạc của anh ấy. Tôi sẽ tiếp tục trình diễn cùng họ khi cần thiết. Mới đây tôi gặp và thực sự mê tiếng kèn của nghệ sĩ trẻ Hồng Kiên. Anh ấy và khán giả Hà Nội khiến tôi nghĩ đến một chương trình riêng tại Hà Nội. Tôi còn trở về nhiều lần nên không cần thiết phải vội vàng.
- Điều gì đã nhắc anh phải từ tốn như vậy, bởi nhiều khán giả luôn mong được nhìn thấy anh nhiều hơn?
- Càng trưởng thành tôi càng thấy sự cẩn thận sẽ tốt hơn. Trong việc gì cũng vậy, nếu có thất bại cũng đỡ ân hận mình đã không cẩn trọng. Mình không còn con nít để làm sai và hồn nhiên nói xin lỗi được. Bản tính của tôi là cẩn trọng, nhưng không phải là người kỹ tính. Tôi không thích sự kỹ tính, đàn ông thì nên phóng khoáng một chút, thế sẽ hấp dẫn hơn.
- Anh rõ ràng rất cởi mở chứ không kiệm lời như hình dung ban đầu của khá nhiều người. Con người đời thường của anh thế nào?
- Tôi cũng chẳng có gì đến mức phải cẩn thận với báo giới cả, luôn cố gắng trò chuyện một cách không khách sáo. Phải tránh kiểu nói thì chí lý mà ngẫm nghĩ lại không ra gì… (Cười).
(Theo Thể Thao Văn Hóa Đàn Ông)