Ông Nguyễn Chí Tân, Phó giám đốc Đài truyền hình TP HCM. Ảnh: N.V. |
- Thưa ông, làm thế nào có thể đo khả năng ứng xử, một trong những kỹ năng quan trọng của MC, khi tất cả kiến thức đã "nằm lòng"?
- Bên cạnh phần thi chính, Ban tổ chức sẽ để thí sinh ứng xử tại chỗ bằng câu hỏi, bằng cách đưa ra những hiện tượng đồ vật để họ có cách diễn giải của mình. Phần này cũng có thể là đoạn băng hình của gameshow và nhiệm vụ của thí sinh là dẫn lại chương trình đó, với một phong cách hoàn toàn khác với MC đã xuất hiện.
Việc được chuẩn bị từ trước cũng sẽ tạo sự công bằng hơn giữa thí sinh và đội ngũ dẫn chương trình hiện tại của chúng tôi. Trong khi MC chuyên nghiệp thì được chuẩn bị trước cả tuần lễ để làm một chương trình và có cả đội ngũ hỗ trợ phía sau, thì thí sinh đi thi phải tự mình làm tất cả trong một khoảng thời gian quá ngắn là bất hợp lý. Chúng tôi cố gắng không lặp lại điều này.
Cuộc thi cũng sẽ không có những câu hỏi kiến thức quá kinh điển, vì đôi khi tuổi đời của thí sinh còn quá nhỏ nên chưa thể tiếp cận được với kiến thức quá sâu. Chúng tôi tránh yêu cầu quá khô cứng mà chỉnh sửa thành những câu hỏi mang tính chất mở để thí sinh trình bày quan điểm của mình.
- Trong thực trạng người dẫn chương trình bị cho là thừa lời thiếu kiến thức chiều sâu, cách tổ chức như vậy có thể sẽ tiếp tục tạo nên một lớp MC "chỉ giỏi nói". Ông nghĩ sao?
- Thú thật, trong đài của chúng tôi hiện nay có rất ít người có khả năng vừa làm vừa biên tập như trường hợp của Quỳnh Hương với Thay lời muốn nói. MC đa số thường phải nói lại bài đã được chuẩn bị sẵn của một đội ngũ biên soạn riêng, chỉ chỉnh sửa lại câu chữ cho phù hợp với phong cách của mình.
Người sử dụng như nhà đài chúng tôi luôn mong muốn có những MC vừa nói giỏi vừa hiểu biết nhiều, có khả năng biên tập, làm chủ chương trình của mình, nhưng rõ ràng là chuyện đó không dễ. Đài truyền hình Việt Nam đã và đang tiến dần đến việc này và hướng của chúng tôi cũng là như vậy. Nhưng theo tôi thì vẫn chưa thể làm một cách hoàn toàn được vì MC hiện nay có rất ít người đáp ứng được tất cả những yêu cầu trên.
Người dẫn chương trình giống như một sản phẩm của công nghệ, chưa có sản phẩm hoàn thiện thì chúng tôi tạm sử dụng người ở mức mà họ có thể đáp ứng được, đầu tiên là để đảm bảo độ an toàn cho chương trình khi lên sóng.
- Vậy thì người dẫn chương trình của HTV sẽ khác những phát thanh viên thế nào, thưa ông?
- Ở khả năng diễn xuất. Đến một lúc nào đó sẽ không còn phát thanh viên mà chỉ có người dẫn chương trình. Ngay đội ngũ phát thanh viên hiện nay cũng đang được yêu cầu không chỉ thể hiện tròn vành rõ chữ nội dung của người khác viết mà còn phải thể hiện được sắc thái, tình cảm trong nội dung của bản tin đó và phải hoàn thiện cả kỹ năng viết của mình.
- Trở lại với cuộc thi năm nay, những người làm nghề dẫn chương trình có tiếng của TP HCM đã lên sóng gần hết, hai cuộc thi vừa rồi cũng đã "vét" gần cạn đội ngũ còn chưa lộ diện. Ông đánh giá thế nào về nguồn thí sinh khi cuộc thi được tổ chức định kỳ hằng năm?
- Một thời gian dài không ai nhắc đến công việc người dẫn chương trình, trong khi một đội ngũ khá hùng hậu đã âm thầm hoạt động ở TP HCM. Do đó, trong những cuộc thi năm trước là cuộc chuẩn bị của mười mấy năm cho một cuộc thi. Còn những cuộc thi sau này là sự chuẩn bị của 1-2 năm. Chắc chắn rằng sản phẩm trong thời gian ngắn thì không thể nào tốt bằng những sản phẩm trong nhiều năm.
Nhưng bù lại, con số bạn trẻ yêu thích công việc dẫn chương trình ngày càng nhiều và việc thiếu kinh nghiệm của họ cũng được bù bằng tinh thần tập luyện và hướng đến cuộc thi, chứ không phải với tư cách là những người làm nghề đi thi. Vì vậy mà tính cạnh tranh cũng hứa hẹn sẽ cao hơn, tố chất cũng có thể bộc lộ nhiều hơn.
Đặng Thị Thu Hiền, thí sinh lọt vào vòng bán kết của cuộc thi. Ảnh: CTS |
- Tiếng hát truyền hình tổ chức hằng năm, người dẫn chương trình cũng theo chu kỳ này. Trong khi một chương trình, ca sĩ diễn viên thì cần đến vài chục, nhưng MC thì chỉ cần có một hoặc hai. HTV sẽ sử dụng nguồn này thế nào?
- Thực tế có thể nói chúng tôi vẫn đang thiếu người dẫn chương trình giỏi. Bằng chứng có khán giả phàn nàn mở tivi là chỉ thấy Thanh Bạch, Quỳnh Hương...
Kế hoạch sản xuất của chúng tôi luôn cần người mà thí sinh đoạt giải cao sau những cuộc thi trước chỉ dừng lại ở việc có tố chất nhưng thiếu kinh nghiệm. Một thí sinh đoạt giải thì ít nhất 3-4 năm sau mới có thể sử dụng được.
- Trở thành người dẫn chương trình không chỉ là ước vọng mà còn là mốt của rất nhiều người trẻ tuổi. Ông có lời khuyên gì cho họ trước cuộc thi này?
- Nghề dẫn chương trình đúng là một nghề rất hấp dẫn với giới trẻ hiện nay. Trước hết vì nó là một trong những nghề được tôn trọng bậc nhất trong công nghệ truyền thông. Xuất hiện trước công chúng thường xuyên, một người dẫn chương trình nếu giỏi có thể nhanh nổi tiếng hơn cả ca sĩ. Ưu điểm nữa là nghề này có tuổi thọ khá dài. Một người dẫn chương trình lúc trẻ dẫn chương trình sôi động, trung niên có thể tham gia những chương trình sâu lắng một chút, tuổi già có thể dẫn những chương trình chính luận.
Tuy nhiên, trong 1.000 nhân viên truyền hình thì chỉ có 30 người dẫn chương trình. Con số 3% cho thấy rằng đây là những con người rất quý hiếm.
Nếu phải dành một lời khuyên cho những bạn trẻ, đầu tiên tôi sẽ nói rằng các bạn không nên thử sức trong quá nhiều lĩnh vực mà nên chuyên tâm vào một cái mà mình có thể làm tốt nhất. Các cuộc thi mở ra nhiều, nhưng người định tham dự cũng nên bình tĩnh nhận ra khả năng của mình. Không nên đi thi theo kiểu dạo chơi, rất mất thời gian cho cả chính bản thân bạn và những người làm công tác tổ chức.
Ở Việt Nam chưa có người dẫn chương trình hoàn thiện. Nhưng tôi cũng xin được nêu ra tiêu chí của một người dẫn chương trình cần phải có như sau: hình thức ưa nhìn, giọng nói truyền cảm, trí tuệ, bản lĩnh sân khấu, khả năng ứng xử, có duyên, có văn hóa, biết tạo không khí, tạo hiệu ứng tình cảm cho người xem, nắm bắt văn bản nhanh, đối đáp linh hoạt, uyển chuyển, hóm hỉnh.
Đỗ Duy thực hiện